Home

Motywy zwierzęce w książkach

Super User. Opublikowano w Literatura

książka zwierzę 04Człowiek pozostaje bezsprzecznie częścią przyrody. Pod pewnymi kątami może nad nią panować, ale w życiu nie da rady wyjść poza nią. Z takiej myśli bierze się ludzki hołd dla natury, który przez lata przyjmował różne postaci. Jedną z nich wydaje się sytuowanie motywów od roślin i od zwierząt w wytworach sztuki.

 

Największa kniga, jaką czytał człowiek, inaczej Pismo święte, zawiera tyle symboli świata zwierzęcego, że doczekała się różnorodnych studiów ujmujących bestiarium biblijne. Z najbardziej wyrazistych wzorców wystarczy wymienić owieczkę, która w samej Ewangelii występuje wielokrotnie jako metafora pokornego wierzącego. Także dawna twórczość artystyczna starożytnego Rzymu, daleka przecież od judaizmu bądź chrześcijańskiej, eksploatuje topos zwierzęcia - samicy wilka karmiącej twórców miasta Rzym, Romulusa i Remusa. W antycznej Grecji obszerną rozmaitość zwierząt odkryć da się w opowieściach mitologicznych i - co za tym idzie - we wszelkich owocach sztuk wizualnych, chociażby w malarstwie. Czworonogi były wszak tym, co artyści widzieli codziennie dookoła siebie, badali ich preferencje i zachowania, a w konsekwencji potrafili zestawiać je z przymiotami ludzkimi.

Ta możliwość była używana przez wielu artystów jakichkolwiek epok. Choćby znany krajowy wieszcz Ignacy Krasicki w wielu opowiastkach opierał się na motywach zwierzęcych. Rymując o ptakach w klatce czy kruku i lisie, budował kazanie nijak do zwierząt nie przystające. Również w utworach wielkiego Adama Mickiewicza możemy odkryć bestie, ale w innym charakterze jak u poprzednika. W ogóle legendy oraz opowieści zawierają wiele osobowości ze świata fauny. Nie wyłącznie polscy mistrzowie pióra w ten sposób budowali własne dzieła. Wspomnieć wystarczy chociażby Jean'a de La Fontaine'a.

książka05Głośne wydają się podobnie dzieła, w których zwierzęta znajdują się głównymi bohaterami, lecz nie wyrażają ściśle znamion ludzkich, nie są alegoriami. Przykładowo ogólnie znana powieść "Lassie, wróć" bądź, z innego podwórka, "Biały Kieł" albo "Konik Garbusek". Możemy wymienić kompletny łańcuch opowiadań, w których zwierzęta występują jako druhy lub współpracownicy ludzi i wyrażają wyłącznie siebie samych. Do tego typu lektur zaliczają się np. "Czarownice z Eastwick", opowieść "Pieśni lodu i ognia" lub nieśmiertelne krajowe "W pustyni i w puszczy".

Zwierzaków można wypatrywać w każdej dyscyplinie sztuki. Szerokim miejscem do badania tegoż przedmiotu wydaje się oczywiście malarstwo. Każdy zaintrygowany odkryje tu całe morze przykładów na to, tak dalece rzeczywistość fauny przenika faktyczność osoby ludzkiej.

Tags: książki literatura zwierzęta